Vaktermen Sculpturen

Aardewerk poreuze, gebakken klei

Bakken productieproces van keramiek. Temperaturen variëren van 800°C-1000°C voor aardewerk tot 1400°C bij het gladbakken van porselein.

Biscuit (bisque)ongeglazuurd en pas eenmaal gebakken porselein of aardewerk. Populair bij classicistisch porseleinen beeldjes vanwege de overeenkomst met klassiek marmer.

Celadon halfdoorschijnende, groen getint glazuur, voor het eerst gebruikt op aardewerk van de Chinese Song-dynastie.

Composiet grondstof voor o.a. sculpturen, gemaakt van onder mee lijm, houtpulp, gips, stijfsel en zaagsel.

Craquelé al dan niet opzettelijk ontstaan netwerk van haarscheurtjes in glazuur of vernis.

Crinolinegroep porseleinen beeldje, meestal van een romantische voorstelling.

Delfts aardwerk Nederlands tinglazuur aardwerk, overigens ook in o.a. Arnhem, Rotterdam, Dordrecht, Makkum en Harlingen vervaardigd. Vanaf begin 17e eeuw zeer populair in Europa.

Draaien het bewerken van hout of metaal op een draaibank.

Drijven techniek om metaal (meestal zilver) van een reliëfpatroon te voorzien met behulp van hamer en beitels. In tegenstelling tot graveren verwijdert drijven geen metaal.

Eierschaalporselein uiterst dunwandig porselein

Email decoratietechniek waarbij metaaloxiden als pasta of in een oliehoudend mengsel worden aangebracht op metaal, keramiek of glas en vervolgens ingebrand.

Etsen het door middel van zuur decoreren van een glazen of metalen oppervlak; de delen die intact moeten blijven, worden beschermd door een laagje lak of was. Tevens wordt daarmee de grafische techniek aangeduid, waarbij een volgens dit procedé vervaardigde drukplaat met inkt wordt ingewreven en afgedrukt.

Favrile iriserend glas, ontwikkeld door Louis Comfort Tiffany, met metaaloxiden.

Geelkoper oude naam voor messing, een legering van (rood)koper en zink.

Gieten het vervaardigen van voorwerpen door gesmolten metaal, keramiek of glas in een uit zand, gips of metaal vervaardigde gietvorm, naar de vorm van het gewenste voorwerp.

Gladbakken tweede bakgang van porselein, waarbij het glazuur met het biscuit wordt versmolten.

Glazuur glasachtige bedekking voor keramiek, geeft een glad glanzend uiterlijk en dicht poreuze ondergrond.

Gouache dekkende waterverf.

Gravure decoratieve patronen die met een scherp voorwerp in een metalen oppervlak zijn gekrast. 

Inktstel set bijpassende schrijfbenodigdheden, bestaande uit bijv. een inktpot, zandstrooier en pennenhouder. Bijpassende schrijfbladen (voor zegelwas) komen voor.

 

Inleggen techniek waarbij een materiaal (bijv. marmer, hout, metaal, parelmoer) in uitsparingen in een ander, normaliter hout, wordt aangebracht.

Jaarletter letter die aangeeft in welk jaar een zilveren voorwerp gekeurd is.

Kariatide beeldhouwwerk, gekleed vrouwenfiguur van Griekse oorsprong, vervult de rol van een pilaar.

Keramiek verzamelnaam voor uit gebakken klei vervaardigde voorwerpen.

Kerfsnijwerk decoratie van geometrische, uitgesneden vormen, bijvoorbeeld van houten voorwerpen en het (Friese) kerfsnedeaardewerk.

Kunstnijverheid ambachtelijke reactie op de toegenomen industrialisatie en daardoor verarmde vormen en technieken. Tegen het einde van de 19e eeuw in Nederland doorgebroken, na de Arts & Crafts in Engeland en het Kunstgewerbe in Duitsland, maar hier meer als een combinatie van esthetiek en machine.

Lakwerk lagen vernis gewonnen uit het sap van de Rhus vernicifera boom, gebruikt als basis voor oosterse decoraties. Europees lakwerk wordt soms ook vernis Martin genoemd.

Legering mengsel van metalen; aan zilver worden onedele metalen toegevoegd om het te versterken. Sterling zilver is 92,5% puur zilver en gewoonlijk vermengd met koper.

Luster ware keramiek met metaalachtig oppervlak door toevoeging van metaalpigmenten, meestal zilver of koper.

Matteren oppervlaktebewerking van metaal of het bewerken met zuur door een dicht patroon van punten te hameren.

Modernisme stijl in de jaren twintigen dertig geïnspireerd door de noodzaak met het verleden te breken en het industriële tijdperk tot uitdrukking te brengen. Prefereert geometrische vormen en gladde oppervlakken.

Murano glasblazerseiland bij Venetië, ontstaan in 1292 toen de glasblazerijen vanwege brandgevaar uit de stad zelf verwijderd worden.

Naad zichtbare scheiding tussen de verschillende gietstukken waaruit een metalen voorwerp is opgebouwd.

Nikkel een van de legeringen van koper, zink en elementair nikkel gebruikt als basis voor elektrolytisch verzilveren.

Noppenglas glas waarop na het blazen gesmolten druppels glas zijn opgebracht ter versiering.

Palet gamma van kleuren gebruikt in de decoratie van keramiek.

Parelrand decoratieve rand van dicht gezette parels, hetzij gegoten, aangebracht of opgewerkt.

Pâte mengsel van grondstoffen voor porselein

Pâte de verre (‘glaspasta’) doorschijnend glas gemaakt door het aanbrengen van glaspoeder op een verhit oppervlak van glas.

Patina kleuring van een houten of metalen oppervlak dat het resultaat is van veroudering, gebruik of chemische invloeden. 

Persglas in een vorm gegoten en aangedrukt glas.

Plastic synthetisch materiaal met polymeerstructuur dat gemakkelijk gevormd kan worden als het warm is.

Plate oorspronkelijk de Engelse naam voor zilveren serviesgoed, tegenwoordig voor verzilverde voorwerpen.

Plateel van tinglazuur voorzien poreus aardewerk.

Polychroom decoratie uitgevoerd in meer dan twee kleuren.

Polijsten het bewerken van een metalen of verguld oppervlak door met een hard gereedschap te wrijven om glans te verkrijgen.

Postmodernisme reactie op het modernisme, begon in de jaren vijftig, bevorderde de herintroductie van heldere kleuren en decoratieve architectuurmotieven.

Sezessionistische beweging kunststroming tegen de gevestigde smaak in, ontstond in München, Berlijn en Wenen tegen het einde van de 19e eeuw. Voorstanders van puurdere, abstractere ontwerpen.

Sgrafitto keramiekdecoratie door een gekleurde sliplaag door te krassen, waardoor de ondergrond zichtbaar wordt.

Sokkel blok of plaat als onderste deel van het voetstuk van een sculptuur of vaas.

Soldeer lood gebruikt om scheuren en gaten in zilver te repareren.

Spelter zinklegering, voordelig alternatief voor brons in beelden.

Stanswerk productiemethode waarbij een metalen voorwerp gevormd wordt tussen twee bewerkte stempels.

Steengoed bij hogere temperatuur dan aardewerk gebakken keramiek, daardoor sterker en niet vochtdoorlatend. Kan zoutgeglazuurd worden.

Stroomlijnen stijl met vloeiende lijnen en aerodynamische vormen, belangrijk in de Amerikaanse art deco.

Unica individueel ontworpen en geproduceerd glas of keramiek.

Verguld brons of ormolu vergulde bronsachtige legering van koper, zink en tin.

Verloren was gietmethode waarbij een wasmodel bekleed wordt met vormmateriaal, het was wordt eruit gesmolten en het vloeibare metaal wordt in de ontstane uitsparing gegoten.

Ijsglas glas met een craqueléstructuur.

Zacht of imitatieporselein porselein gemaakt uit een van meer mogelijke recepten met o.a. speksteen of beenderas, maar zonder kaolien, zoals in hard porselein.